फेसबुकमा बुवा

बिहानै नोटिफिकेसनको आवाजले निद्रा खुल्यो। नोटिफिकेसन अफ गर्न बिर्सेको रहेछु। हाल म फेसबुकमा अघोषितरुपमा छुट्टीमा बसेको छु।आजकालका युवापुस्ता कमै मात्र यसरी छुट्टीमा बस्ने गर्छन्। मेरो साथी बिनोदले त फेसबुक 'डिएक्टिभेट' नै गरेको छ। फेसबुकको दुनियाँ भन्दा बाहिर असली दुनियाँमा जिउने प्रयासमा छु। तर, केहि अनौठो लाग्छ। फेसबुक नोटिफिकेसन खोल्छु। हेर्छु । बुवाले मलाई फेरी आफ्नो पोस्टमा ट्याग गर्नुभएछ।

   

फेसबुकमा यो बुवाको दोस्रो वर्ष हो। अब त उहाले old memories बाट पुराना कहानीहरु दोहोर्‍याउन थाल्नु भइसक्यो। उहाले ती यादहरुलाई पनि सम्मानका साथ टिप्पणी सहित फेसबुकका भित्ताहरुमा पोस्टिनु हुन्छ। कहिले काही हेर्छु , काला चश्मामा भूवन केसी लुक्सका फोटोहरु देखिन्छन्। त्यसमा मेरी आमाका उमेरसमूहका महिलाहरु टिप्पणी माथी प्रति टिप्पणी पनि प्रशस्त देख्न पाइन्छ।    

मलाई फेसबुकमा टिप्पणी माथी टिप्पणी गर्न मिल्ने सुविधादेखि दिक्क लाग्छ। बुवा हरेक टिप्पणीको जवाफमा प्रति टिप्पणी दिइरहनु हुन्छ। यो उहाको दिनचर्याको पाटो हो।

मेरी आमा हैरान हुनुहुन्छ। मसँग गुनासो गर्नुहुन्छ - तिम्रो बुवा बच्चा भन्दा बढी हुनुभइसक्यो, सधैं मोबाइल मात्र खेलाएर बस्नुहुन्छ। परिवारको दृष्टिकोणमा म 'प्रविधि विज्ञ' मानिएको छु। 'बुवालाई सम्झाई /बुझाई गरोस्' भन्ने सबैको ममाथि आश छ।

कहानी उहाको पहिचान बनेको छ। उहाका प्रत्येक स्टाटसमा कैयौं कहानीहरु लुकेर बसेका हुन्छन्। ती कहानीहरु कतिका साचो छन्, हामीले कहिले थाहा पाएनौं।

आधुनिक समाजमा पनि पुरानै सती सावित्री बनेकोमा बुवाको आमाप्रति सधैं गुनासो रहने गरेको छ। कहिले काही रुष्ट पनि ।

एकदिन बुवाले मलाई अनुरोध गर्नु भयो, 'मलाई तेरी आमाले 'जहिले फेसबुक चलाएर बस्छ' भनेर गाली मात्र गर्छे। एक चोटी सम्झाइदे'न त्यसलाई।'

कहिले काही आमा मलाई भन्नुहुन्छ, 'बाबु मेरो पनि फेसबुक खोल्देन। तिम्रो बुवासँग कुरा गर्नै पाउदिन।'

मलाई डर लाग्छ - आमाको पनि फेसबुक खुलेपछि घरको अवस्था के रहला ?

साथीहरु मलाई भन्ने गर्छन्, 'अहिलेको युगमा पनि यस्तो आधुनिक बुवा पाएका छौं, तिमी कति भाग्यमानी छौ।'

बुवालाई फेसबुकमा आएको एक वर्षभन्दा बढी भयो। उहाका साथी तीन हजार प्लस छन्। एउटा स्टाटसमा एक हजार भन्दा बढी लाइक्स आउछन्। उहाको आईडीबाट सधैंजसो क्याण्डिक्रसको रिक्वेस्ट आइरहन्छ।

जब बुवाको पोस्टमा ट्याग भएको थाहा पाए मैले एप्लिकेसन खोलेर हेरे। एउटा कहानी रहेछ। जसमा उहाको औला समातेर मेरो बाल्यकाल हिडिरहेको थियो। त्यस स्टाटसमा २० भन्दा बढी टिप्पणीहरु आएका छन्। केहि उहाका साथीहरु त केहि मेरा । धेरैजसो त नातेदारहरुको उपस्थिति थियो।

म उहाका स्टाटसलाई बिरलै नियाल्छु। कहिलेकाहि झुक्किएर लाइक गर्छु। टिप्पणी त कहिले गर्दिन। लाग्छ, उहालाई मेरो टिप्पणीको आवश्यकता छैन। उहा चार दशकको आफ्नो अनुभवले नै समृद्ध हुनुहुन्छ। आमाबुवाको साथ बच्चाको सफलतामा भन्दा पनि असफलतामा हुन्छ। बुवाआमाले असफलतामा साथ छोड्दैनन् बरु हौसला दिएर अगाडी बढ्न प्रोत्साहित गर्छन्।  

सन्तानले गरेका गलतीलाई सच्याएर असल बाटोमा डोर्‍याउछन् - उहाले जो हामीलाई सिकाउनुभएको छ। आज 'म जहा छु, जुन अवस्थामा छु', त्यो सब मेरो बुवा आमाको देन हो।

आमाले दिनको तीन चोटी के 'खाइस् कि खाइनस्?' र 'सञ्चै छस्, बाबु?' भनेर सोधनुहुन्छ। बुवाले मलाई खासै फोन गर्नुहुन्न। आज कुशें औंशीको दिन बिहानै मैले बुवालाई सम्झेर फोन गरे । बुवाले मिनेट नबत्दै फोन आमालाई थमाइदिनुभयो।

आमाबाट मैले बुवाको गुनासो सुन्न पाए, 'के हो बाबु ? तैले बुवाले राख्या फोटोमा कमेन्ट नै गरिनस् रे'त?'

बाकि पढ्नुहोस्☛

भूकम्प र नाकाबन्दी कसरी समना गर्नुभयो ? केहि चर्चीत व्यक्तत्वहरूका अनुभव

बैशाख बाह्रगतेको विनाशकारी भूकम्प बिर्सने सायदै कोहि होलान्। त्यो कहाली लाग्दो दिन सम्झदा जोकोहि पनि मूटु सिरिङ्ग भएर आउछ। अझै पनि बाह्र बजेको आसपास घडीको सुइ घुम्दा मान्छेको मूटु जोडले धड्किने गरेका छन्।  

भूकम्प गएको एक वर्ष नाघिसकेको छ। तर पनि भूकम्पका परकम्पहरू जाने क्रम भने रोकिएको छैन। भूकम्प र त्यसपछिको समयमा भोगिएका तिता मिठा अनुभवहरू सहित केहि चर्चित व्यक्तित्व तथा व्यवसाइहरूका कुरा समेटिएका छन्।

तेजरत्न शाक्य, पूर्वाध्यक्ष, नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघ

पहिलो भूकम्पमा म न्यूरोडमा रहेको मेरो निवासको सातौं तल्लामा थिए। त्यो समयमा बढो गज्जबको अनुभव गरियो। भूकम्पको त्रासले म त उठ्नै नसक्ने अवस्थामा थिए। सायद त्यसकै परिणामवस कात्तिकमा मलाई मुटूरोगको समस्या देखापर्‍यो। भगवानको कृपाले बाच्न पुगियो। अब त जादैन भन्ने छ तर पनि बेलाबेलामा गइरहेका परकम्पले डर भने हटेको छैन।

भूकम्पका कारण तीन महिना सुनचाँदीको कारोबार त ठप्पै बन्यो। बिवाहको सिजन माघ, भदौ र मंसिर महिनामा पनि सुनको कारोबारमा सुधार आउन सकेन। मानिसलाई गरगहना जोड्ने भन्दापनि खानेलाउने कुरामा बढी ध्यान दिनुपर्ने भएकाले सुनको मागमा ह्रास आयो। बजारमा बिक्री भएका सुनको पेमेन्टहरु पनि अझै उठ्ननसकेको स्थिति छ।

भारतिय नाकाबन्दीले त सुनको कारोबारमाथी दोब्बरले क्षति पुर्‍यायो। सिङ्गो मुलुककै अवस्था दर्दनाकपूर्ण बितिरहेको अवस्थामा सुनचाँदी मानिसका लागि प्राथमिकताका विषय बनेन। नाकाबन्दीमा ७५ प्रतिशत कामदार भारत फर्किएका थिए। जसल् आफुसाथै अर्बौं मुल्यका सुन पनि लगेका थिए। देशको परनिर्भरताको प्रभावको सुनव्यवसायमा पर्‍यो।

जे भयो भयो। तर सुनौलो बिहानी आउने आशा हामी सुनव्यवसायीले गरेका छौं। यसपाली बिहेको सिजनहरु कम परेकाले सुनको कारोबारमा त्यति सुधार नआउने देखिएको छ। तापनि मंसिरबाट केहि सुधार आउने हाम्रो अपेक्षा छ।

यी दुवै आपतविपतले हामीलाई स्वाभलम्बी र सहिष्णूताको बाटो तर्फ अघि बढ्न आखा खोलिदिएको छ।

तजेन्द्रनाथ श्रेष्ठ, पूर्वाध्यक्ष, ठमेल पर्यटन विकास परिषद

सुरुको भूकम्पमा म मेरो निवास ताहाचलमा थिए। सधैझै त्यस शनिबार पनि परिवारसँग बसेर लञ्चगरिरहेको थिए। अचानक भूकम्प आयो। त्यसपछिहामी भागाभाग गर्न लाग्यौ। म मेरो मुवा खोज्दै यताउती हेर्न लागे। भूक्मपले देसभरमा ठुलो क्षति पुर्‍याएपनि मेरो घर सामान्य चर्कियो तर खासैं कहि भएन।

भूकम्पले अरु क्षेत्र सरह ठमेल पुरै प्रभावित बन्यो। दुई महिनासम्म उद्दार टोली बाहेक कोहि पर्यटक ठमेलमा देखापरेन। ठमेलको पर्यटन व्यवसाय ९० प्रतिशतले घट्यो। भूकम्पले ठमेलका घरहरु भत्केका थिएनन्। तर सडक तथा पेटीहरु ध्वस्त भएका थिए।

नाकाबन्दीका कारण इन्धन अभाव बढेपछि विशेषगरी ठमेलका होटल व्यवसायीहरु मारमा परेका छन्। होटल व्यवसायीहरुले नौ/दस हजार तिरेपनि आफ्नो व्यवसाय चलाउनुपर्ने बाध्यता पर्‍यो। हामीले सम्पूर्ण क्षतिको सुधारका लागि ठमेल निर्माण कमिटी पनि निर्माण गर्‍यौ। यसले ठमेलको सुरक्षा र पूर्वाधारका विषयमा काम अघि बढाइरहेको छ।

ज्योती काफ्ले, हास्य कलाकार

भूकम्प र नाकाबन्दीबाट आम नेपालीहरुले जुन पीडा भोग्नु परेको छ, हामी कलाकार पनि त्यहि पीडा भोगीरहेका छौं। फरक यती छ हामी हास्य क्षेत्रमा आबद्ध कलाकारले पीडालाई लुकाएर आफ्नो कला प्रस्तुती मार्फत आम जनतालाई मनोरञ्जन दिइरहेका छौं।

मुख्यरुमा कला क्षेत्रका मानिसहरुलाई आर्थिक पीडा बढी भएको छ। भूकम्प र नाकाबन्दीका कारण धेरै कार्यक्रमहरु रद्द गर्नुपरेको थियो। विगतका वर्षमा करीब ४०/५० कार्यक्रमहरु हुन्थे भने अहिले जम्मा पाँच/६ वटा कार्यक्रम गरेर जिविको पार्जन गर्नुपर्ने बाध्यता परेको छ।

गत नाकाबन्दीमा मैले धनगढीबाट ग्यास ल्याउनुपर्यो भने नेपालगञ्जबाट पाँच लिटर पेट्रोल ल्याउनुपरेको थियो। तर नाकाबन्दीले हामी नेपालीलाई आत्मनिर्भर बन्न सिकाएको छ।

हाल म 'लालजोडी' नामक चलचित्रको सुटिङमा व्यस्त छु। आगामी भदौ १७ गते योफिल्म रिलिज हुदैछ।

मुकुन्द घिमिरे, प्रवक्ता, नेपाल आयल निगम

भूकम्प जादा म थानकोट डिपोको अफिसको को माथिल्लो तल्लामा थिए। त्यसदिन भुकम्प रोकिएपछि म तल ओर्लिएको थिए।

तर बैशाख २९ गते दोस्रो पटकको भूकम्पमाम आपूर्ती मन्त्रालयमा मन्त्रीसँगको बैठकमा थिए। मन्त्रालयको कमजोर संरचनाका कारण मलाई आजे मेरो अन्तिम दिन हो भन्ने आभाष हुनुलाग्यो।

भूकम्पले मैले व्यक्तिगतरुपमा कुनै प्रकारको क्षति बेहोर्न नपरेतापनि सामाजिक हिसाबले मलाई दुखि तुल्याएको छ।

विषेशगरी हाम्रो सम्बन्ध प्रत्यक्ष रुपमा जनताको चुलोसँग जोडिएको कारण नाकाबन्दीको प्रभाव हामीले भोग्नुपरेको छ। जनताहरूले चुलो बाल्नका लागि दाउराको लाइन बसेको देख्दा मन असाध्यै दुखि बनेको थियो। पैसा तिरेर पनि ग्यास नपाउदाको अवस्था निकै दयनिय छ। तर आयलनिगमले कर्तव्य पुरागर्न दिनरात मिहिनेत गर्यो।

हामीले आन्तरिक हवार्इ इन्धन ल्याएर हवार्इ इन्धनलार्इ कहिले प्रभावित हुन दिएनौं। आयलनिगमले बैशाख महिनाभित्र ग्यासको अभाव पूर्णरूपमा कम गर्ने तयारी गरेको छ।

सुगारिका केसी, पूर्व मिस नेपाल तथा पर्सनालिटी एण्ड कम्युनिकेसन कोर्स ट्रेनर

नाकाबन्दी कुनै आकष्मिकरूपमा आपरेको समस्या नभएका कारण नाकाबन्दी भन्दा भूकम्पको बढी प्रभाव परेको थियो। नाकाबन्दी हुनुभन्दा अगाडी हामीलार्इ केहि नराम्रो हुदैछ भन्ने अगाडी संकेत जस्तो थाहापाइसकेको कारण हामी मानसिकरूपमा तयार थियौं।

भूकम्पको समयमा हामी सामान्य दिनचर्यामा व्यस्त थियौं। त्यसैले अचानक आएको भुकम्पले धेरै अन्योलता र डर पैदा गर्यो। मेरो डेढ वर्षको छोरा लिएर म माइत आएकी थिए। हामी घरको तेस्रो तल्लामा थियौं। अचानक भूकम्प आएपछि मैले बाच्ने आश मारेको थिए। तर भगवानको कृपाले हामी सकुशल रह्यौं।

मैले भूकम्प र नाकाबन्दीबाट भविष्यका बारेमा सोच्नुपर्छ भन्ने ज्ञान हासिल गरे।

धुर्व श्रेष्ठ, पञ्चकन्या ग्रुप

बैशाख बाह्रगते भूकम्प जादा म भैसेपाटीमा मेरो घरमा थिए। म लुगा फेरफार गरेर एउटा पार्टीमा जादै थिए। अचानक भूकम्पले हल्लायो। म डराएर भागाभाग गर्न लागे। त्यसपछि धेरै समयसम्म भूकम्पको त्रास रहिरह्यो।

भूकम्पले हाम्रो उत्पादनमा ५० प्रतिशतले गिरावट ल्यायो तर त्यस पछि हामीले नेपाली बजारमा पहिलोपटक नयाँ मोडेलको स्ट्रकचरल स्टिल प्रविधिको प्रि फ्याबका घरहरू ल्यायौं। यो हाम्रो पहिलो प्रोजेक्ट हो। यसले नेपालका पुराना तथा आधुनिक शैलीबाट निर्मित घरहरूको विकल्पमा बलियो ङरको आधार पेस गर्यो धेरैले यसलार्इ रूचाए। हामीले सस्तोमा सुरक्षित घर निर्माण गर्ने उद्येश्यले यो अवधारणा ल्यायौं। 

बाकि पढ्नुहोस्☛

नाटक समिक्षा: थिएटरमा सेक्सपियरको उत्कृष्ट ट्राजेडी 'ह्याम्लेट'

तस्विर: दिव्यदेव पन्तकाे फेसबुक पेजबाट

'ओथेलाे' पछि सेक्सपियरका ट्राजेडीमा मलार्इ 'ह्याम्लेट' उत्कृष्ट लाग्छ। पुस्तकदेखि विशाल भार्द्वाजकाे 'हैदर' सम्म आइपुग्दा ह्याम्लेटलार्इ भिन्न भिन्न रूपमा हेरिसकेपनि पहिलाेपटक थिएटर मै नेपाली परिवेशमा 'ह्याम्लेट'लार्इ अझ करिबबाट महसुस गर्ने माैका पाए।

शनिबार 'ह्याम्लेट' नाटक चलिरहेकाे लाजिम्पाटकाे थिएटर भिलेज भरिभराउ थियाे। वियाेगान्त नाटकमध्य उत्कृष्ट मानिएकाे 'ह्याम्लेट' आफ्नाे पिताकाे हत्याकाे बदला लिन छाेराले गरेकाे संघर्ष र मृत्युकाे कथा समेटिएकाे छ। करिब १ घण्टा ३० मिनेट लामाे ट्राजेडीमा नाटकमात्र हेरिएन, ह्याम्लेट चरित्रलार्इ नियाल्ने प्रयत्न पनि गरियाे। 'ह्याम्लेट'ले साच्चिकै मन छाेयाे।

ह्याम्लेट त्यस्ताे पात्र हो, जसले प्रतिशोधको भावनालार्इ मनमा जिवित पारिरहेको छ। बुवाकाे अन्त्यष्टी गर्नेबेलामा ह्याम्लेटले आफ्ना बुवाकाे प्रेतात्मालार्इ देख्छ। प्रायजसो गरि यस नाटकमा पनि सेक्सपियरले भुतपिचासलार्इ पात्र बनाएका छन्।

ह्याम्लेटले प्रेतात्माबाट आफ्ना काकाले बुवाकाे षड्यन्त्रपुर्ण हत्या गरेकाे वास्तविकता बुझ्छ। उ आफ्नो बुवाको कुटिलपुर्ण हत्या गर्ने काकासँग बदला लिन चाहन्छ। प्रेतात्मासँग उसले काकासँग बुवाको हत्याको बदला लिने प्रतिज्ञा गर्छ।

त्यस घटनाका एकमात्र साक्षी एकजना ह्याम्लेटका वफादार हिरासिहं नामका पात्र हुन्छन्।

अब उ कठोर बन्छ। उसले प्रेम, स्नेह र हर्ष बिर्सेको छ। नाटक भरि ह्याम्लेटविरूद्ध षड्यन्त्रका जालो बुनिरहन्छन्। ह्याम्लेटलार्इ दरबारभित्र र समाजमा 'पागल'को संज्ञा दिइन्छ।

ट्राजेडीको पाटो - प्रोटागोनिष्ट (नाटककाे मुख्य पात्र)ले गलती गरेकाे, जसको परिणाम स्वरूप उसले ट्राजडी भोग्नुपर्छ। निर्णायक ठाउमा सहि कदम चाल्न नसक्दा उसले दुखान्त वेहोर्नुपर्छ। 

ह्याम्लेटले नाटकमा धेरै पटक आफ्ना गलत कदमहरू चाल्दै जान्छन्। जसले उनलार्इ संकटको घेरामा नचाइ राख्छ। जसको परिणाम स्वरूप उसले जिन्दगी सबै प्रिय कुरा गुमाउछ । उसले आफ्नी आमा, प्रेमिका पनि गुमाउछ। उसले आफ्नो प्रतिज्ञाको सपथ लिएको काकासँग बदला लिएर पुरा गर्छ। त्यसपछि उसले आफ्नो प्राण पनि गुमाउछ। मर्नु अगाडि उसले हिरासिहंलार्इ आफ्नो कथा संसारलार्इ सुनाउनका लागि जिवित रहन आग्रह गर्छ।

अन्तिममा सबै पात्रहरूको मृत्यु हुन्छ।

नाटकमा ह्याम्लेटको चरित्र निर्वाह गरेका दिव्यदेव पन्तले बेजोड अभिनय गरेका छन्। ह्याम्लेटकी प्रेमिका ओजस्वीको भुमिकामा मिस नेपाल श्रष्टि श्रेष्ठको अभिनयलार्इ सन्तोषजनक मान्न सकिन्छ।

साथै अरू कलाकारको अभिनयमाथी प्रश्न उठाउने ठाउ भने छैन। नाटकमा कमलमणि नेपाल, राजकुमार पुडासैनी, अरुणा कार्की, भोला सापकोटा लगायतका कलाकारकाे अभिनय रहेकाे छ।  

अंग्रेजी नाट्यकार विलियम सेक्सपियरले रचेका ट्राजेडी 'ह्याम्लेट' लार्इ नेपालीमा अनुवाद सृष्टि भट्टराईले गरेकी हुन् भने नाटककाे निर्देशन ग्रेगरी थमसन र विमल सुवेदीले गरेका हुन्। वैशाख २५ गतेसम्म मञ्चन हुने यस नाटक शुक्रबार र शनिबर भने दिउँसो १ बजे बाहेक हरेक साँझ साढे पाँच बजे सुरु हुन्छ। कसैले हेर्नुभएको छैन भने हेर्न मेरो सुझाव छ। 

बाकि पढ्नुहोस्☛

काठमाडौंमा दैनिक डेढ करोड पानीको कारोबार

काठमाडौं । काकाकुल काठमाडौंमा दैनिक करिब एक करोड ४० लाख रुपैयाँ बराबरको कारोबार हुने गरेको छ । निजी ट्यांकरमार्फत ८१ लाख रुपैयाँ, जारमार्फत ३५ लाख रुपैयाँ र  वोतलको २४ लाख रुपैयाँको कारोबार हुन्छ । नेपाल खानेपानी संस्थानले माग अनुसार आपूर्ति गर्न नसकेपछि खानेपानीका लागि उपभोक्ता निजी ट्यांकरमा निर्भर छन् । व्यवसायीका अनुसार ट्यांकरमार्फत पाँच करोड लिटर, जार मार्फत बीस लाख लिटर र वोटलमार्फत २ लाख ४० हजार लिटर पानी विक्री हुने गर्छ ।

उपत्यका खानेपानी स्रोत तथा ट्याकंर व्यवसायी संघका अध्यक्ष विष्णु दहालका अनुसार काठमाडौं क्षेत्रमा निजी क्षेत्रबाट मात्रै पाँच करोड लिटर पानीको कारोबार निजी ट्याकंरमार्फत हुन्छ। करिब सात सय ट्यांकरबाट दैनिक चार हजार स्थानमा पानी वितरण हुने गरेको उनले बताए। काठमाडौंमा १२ हजार लिटर, आठ हजार लिटर र पाँच हजार लिटर क्षमताका ट्यांकर सञ्चालनमा छन् । व्यवसायीले १२ हजार लिटरलार्इ २५ सय रुपैयाँ, आठ हजार लिटरलार्इ २ हजार रुपैयाँ र पाँच हजार लिटरलार्इ १६ सय रुपैयाँ लिन्छन् ।

काठमाडौंमा ट्यांकरबाट कारोबार हुने पानीका मुल स्रोतहरु जोरपाटी, बालाजु, स्वयम्भु, मातातिर्थ, चोभार, सातदोबाटो र भक्तपुरको झौखेल सहित सातवटा स्थान  छन् ।

सामान्यतया चैत-वैसाखमा पानीको माग बढी हुने गरेको छ। सुख्खा मौसम भएकोले खानेपानी संस्थानबाट पानीको आपूर्ति कम हुन्छ । काठमाडौं उपत्यका खानेपानी लिमिटेडका अनुसार यस आर्थिक वर्षमा पिउने पानीको माग दैनिक ३७ करोड ५० लाख प्रति लिटर दैनिक छ। तर संस्थानले दैनिक ११करोड ९० लाख प्रति लिटर आपूर्ति गर्छ ।

'स्वाभाविकरुपमा चैत महिनामा सुख्खा लाग्ने भएको कारण पानीका मुहानहरु सुक्ने गरेको छ,'दाहालले भने,' त्यसैले पानीको वितरण सहज हुनसकेको छैन।'

हाल बजारमा इन्धनको अभाव हुदाँ पनि ट्याङ्करहरु सामान्य अवस्थामा चल्न नसकेको उनले बताए। उनले भने,' दिनको सातवटा स्थानसम्म पानी वितरण गर्ने ट्याङ्करले अहिले तीन ठाउ भन्दा बढी वितरण गर्न सकेको छैन।'

ट्यांकर बाहेक काठमाडौं उपत्‍यकामा ३५ लाख रुपैया जारबाट र २४ लाख रुपैयाँको मिनिरल वाटर कारोबार हुने गरेको नेपाल बोत्तल संघका अध्यक्ष सुवास भण्डारीले जानकारी दिए ।

  उपत्यकामा दैनिक २० लाख लिटर पानी जारबाट वितरण हुन्छ भने दुई लाख ४० हजार लिटर बोत्तलको पानीको कारोबार हुनेगरेको उनले बताए। जार तथा मिनिरल वाटर वितरण हुने मुख्य स्रोतहरु ललितपुरको गोदनवरी, चाल्नाखेल,मातातिर्थ, गोंगबु, जोरपाटी, भक्तपुरको झौखेल हुन् ।   

बाकि पढ्नुहोस्☛

एक वर्षमा १० अर्ब रुपैयाँ बराबरको धान उत्पादन घट्यो, किसानलाई भने फाइदा, पानी र मल समस्या

काठमाडौं। यो वर्ष १० अर्ब रुपैयाँ बरारबको धान उत्पादन घटेको छ। कृषि विकास मन्त्रालयले चालु आर्थिक वर्षमा ९० अर्ब रुपैयाँको धान उत्पादन हुने अनुमान गरेको छ। गत वर्ष एक खर्ब रुपैयाँको धान उत्पादन भएको थियो। मन्त्रालयले चालु आर्थिक वर्षमा १० प्रतिशतले धान उत्पादनमा ह्रास आउने जनाएको हो।

मन्त्रालयले धानको औषत मूल्य प्रतिकेजी २० रुपैयाँका दरले हिसाब गरेको छ। 'गत वर्ष एक खर्ब रुपैयाँको धान उत्पादन भएकोमा यो वर्ष ९० अर्ब रुपैयाँको मात्रै हुने अनुमान गरेका छौं,' मन्त्रालयका सहायक प्रवक्ता सन्तोष सापकोटाले भने। धान उत्पादनमा ह्रास आएपछि त्यसको असर कूल गार्हस्थ उत्पादनमा पनि पर्ने उनले बताए।

 
यो वर्ष धानको उत्पादकत्वमा पनि ह्रास आएको छ। गत वर्षको तुलनामा धानको उत्पादकत्व ६.११ प्रतिशतले घटेको उनले जानकारी दिए। यस्तै धान उत्पादन हुने जमिनको क्षेत्रफल ४.३८ प्रतिशतले घटेको मन्त्रालयले जानकारी दिएको छ। यस वर्ष धानको उत्पादकत्व तीनहजार एकसय ५४ किलो प्रति हेक्टर रहेको छ।

धानको उत्पादनमा कमी आएपछि किसानलाई भने त्यसको फाइदा भएको छ। यो वर्ष धानको मूल्य बढेको सापकोटाले जानकारी दिए। गत वर्षको तुलनामा धानको मूल्य ३.५ प्रतिशतले बढेको छ।

किन घट्यो उत्पादन?
अघिल्लो वर्षको तुलनामा यो वर्ष मनसुन ढिला सुरु भएको थियो र पानी पनि कम परेको थियो। जल तथा मौसम विज्ञान विभागको रेकर्डअनुसार यस वर्ष औषत अवधिको ७३ प्रतिशत मात्रै वर्षा भएको छ। वर्षाको विवरणसमेत राम्रो नभएका कारण नेपालको धान उत्पादनमा प्रभाव परेको कृषि व्यवासाय प्रवर्द्धन तथा तथ्यांक महाशाखाको प्रतिवेदनले जनाएको छ।

भारतीय नाकाबन्दीका कारण रासायनिक मलको सहज ढुवानी हुन नसक्दा पनि धानको उत्पादन घटेको मन्त्रालयले जनाएको छ। यस वर्षको असार मसान्तसम्म कृषि सामग्री कम्पनी र साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेसनबाट करिब तीनलाख मेट्रिक टन् यूरिया, डिएपी र पोटास अनुदानमा बिक्रि गरेको कृषि सामग्री व्यवस्थापन शाखाको तथ्याकंमा उल्लेख छ।
 
यसवर्ष खडेरीबाट मध्य पहाड तथा तराईका अधिकांश जिल्लाका कृषकको धानबालीमा असर परेको मन्त्रालयको भनाइ छ। देशभर करिब ६१ हजार हेक्टरमा धानखेती हुन्छ। यो वर्ष ४२ जिल्ला कृषि विकास कार्यालय तथा २४ जिल्ला पशुसेवा कार्यालयबाट संकलित विवरणकाअनुसार प्रकोपबाट खाद्यान्न बालीमा १६ अर्ब ४० करोड रुपैयाँ बराबरको क्षति भएको छ।  

बाकि पढ्नुहोस्☛

दैनिक लेखाजोखा छैन रूद्राक्ष व्यापारमा, सेन्टिमेन्टल मुल्यमा बिक्छन् रुद्राक्षहरु

काठमाडौं। नेपालको पुर्वी जिल्लामा उत्पादन हुने रुद्राक्षबाट अरबौंको कारोबार हुने भएतापनि यसको बजार अस्तव्यस्त रहेको छ। सरकारले रुद्राक्षको बजारलाई व्यवस्थित बनाउन नसकेकोले यसको बजार अस्तव्यस्त भएको हो।

रुद्राक्ष नेपालको पहाडी क्षेत्रमा पाइने बनस्पतीबाट फल्ने फल हो। यो बैसाख देखि भदौ महिनासम्मको अन्तरालमा  फल्छ।

नेपालमा हिन्दु धर्मावलम्बिहरुले रुद्राक्षलाई महत्वपुर्ण दृष्टिकोणले हेर्नेगर्छन्। तर वैज्ञानिक पाटोबाट रुद्राक्षले यसले वातावरणलाई स्वच्छ बनाउन सघाउ पुर्‍याएको रूद्राक्ष व्यवसायी महासंघका अध्यक्ष सुरेश चापागाईंले बताए। 'रुद्राक्षको अर्को पाटोमा यसको हरितकरणले ओजन तह प्वाल पार्नबाट सघाउ गरिरहेको छ',चापागाईंले भने,' यसको मतलब हामी व्यवसायीले रुद्राक्षसँगै अक्सिजन पनि उत्पादन गरिरहेका छौं। वास्तवमा व्यवासायीले पेनाल्टी लिनुपर्ने हो।'

यस अगाडी रुद्राक्षलाई धार्मिक महत्वको दृष्टिकोणले खरीद गर्नेहरुको संख्या धेरै रहेको चापागाईं बताए। उनले भने, 'आजभन्दा दुई वर्ष अगाडी यसलाई नेपालमा धार्मिक महत्वको दृष्टिकोणले मात्र खरीद गरिन्थ्यो त्यतीबेला चीनसँग हाम्रो कारोबार जोडिएको थिएन। नेपालबाट जोगवनी तथा काकडभित्ता हुदै वर्षका दसवटा ट्रकहरु भारत भित्रन्थ्यो।' अहिले मानिसहरुले रुद्राक्षलाईं फेसनको रुपमा बढी प्रयोग गरेको उनले बताए। जब रुद्राक्षको बजार चीनसँग जोडियो यसलाई फेसनको रुपमा खारीद गर्न सुरु गरीएको उनले बताए। 'यसले रुद्राक्ष व्यवसायमा परिवर्तन ल्याइदियो र रुद्राक्ष जस्तै कुनैपनि लप्सीका दाना जस्ता फेसनेबल चिजले रुद्राक्षको स्थान लिन थाल्यो', उनले भने,' त्यसपछि परिमाणको आधारमा भन्दापनि गुणस्तरका आधारमा रुद्राक्षको माग बढ्न लाग्यो।'

पहिले परिमाणमा बिक्री हुने रुद्राक्षलाई बिस्तारै मानिसहरुले गुणस्तरको आधारमा खरीद गर्न लागेको चापागाईंले बताए। एकै थरी रुद्राक्षको पनि ग्राहक पिच्छे फरक मुल्य हुन थाल्यो। रुद्राक्ष व्यसायको काही पनि लेखाजोखा हुन छाडेको उनले बताए। 'रुद्राक्षको कुनै यकिन मुल्य पाइदैन, व्यापारीले बेच्ने रुद्राक्षको मुल्य सेन्टिमेन्टल प्राइस हो। ', उनले भने, 'व्यापारी पिच्छे रुद्राक्षको मुल्य फरक हुन्छ।'

नेपालका पुर्वी क्षेत्रका जिल्लाहरु भोजपूरको दिङ्ला, संखुवासभा र धनकुटा रुद्राक्षको राजधानी क्षेत्र मानिन्छन्। नेपालको ९० प्रतीशत रुद्राक्ष यी जिल्लाहरुबाट उत्पादन हुने चापागाईंले बताए।

चापागाईका अनुसार पहिले भोजपुरको दिङ्लामा रुद्राक्षलाई सत्तैमा जोगीहरुमा बाढ्ने गरिन्थ्यो। रुद्राक्ष व्यवसायलाई व्यवसायीकरुप दिने पहिलो व्यापारी प्रयागराज चापागाईं थिए। उनले बनारसमा प्रभुदयाल शर्मा नाम गरेका व्यापारीलाई एक प्याकेट रुद्राक्ष बिक्री गरेका थिए। त्यसपछि उनले नेपाल आएर रुद्राक्षलाई व्यवसायीक रुप दिनुपर्ने सोच बनाएका थिए। त्यसपछि यो व्यवसायलाई हाम्रो पुस्ताले चलाउदै आएको छ।

अहिले पुर्वका प्रमुखजिल्लाबाट वर्षका तीन देखि चार ट्रकमात्र रुद्राक्ष काठमाडौं भित्रने गरेको उनले बताए। प्रत्येक ट्रकमा करीब दस हजार किलोको मात्रामा रुद्राक्षहरु आउने गर्छन्। तर रुद्राक्षका मुल्यहरु निश्चत हुदैनन्। अहिले काठमाडौंमा यसका प्रमुख बजारहरुमा पशुपति, न्युरोड तथा ठमेल छन्। यसलाई सुनचाँदी जस्तै गहनाको रुपमा बिक्री गरिन्छन्। उनले भने, 'रुद्राक्षको बजार अस्तव्यस्त छ तर यसको भविष्य निश्चित छैन।'

रुद्राक्षको मुल्य यसको गुणस्तर र ग्राहकको रुचाई अनुसार फरक फरक हुने गरेको पशुपतिनाथ स्थित मोक्ष रुद्राक्ष भण्डारका व्यवसायी हिमाल राईले बताए। रुद्राक्षमा सबैभन्दा बढी बिक्ने पाँच मुखे रुद्राक्ष हो। सामान्यतया नेपालमा पाइने रुद्राक्षहरु दुई देखि २९ मुखेसम्मको रहेको उनले बताए। 'गुणस्तर अनुसार पाँच मुखे रुद्राक्षकै मुल्य प्रती किलाेको २० रुपैयाँ देखि ५० हजार रुपैयाँ सम्ममा बिक्री हुन्छ',उनले भने,'आठ मुखे भन्दा माथीका रुद्राक्षहरु भने महंगोमा बिक्ने गरेका छन्।'

रुद्राक्षको गुणस्तर अनुसार मुल्य, कस्तो रुद्राक्ष गुणस्तरिय हुन्छन्

बजारमा रुद्राक्षको कुनै यकीन मुल्य नभएको व्यवसायीहरु बताउछन्। यसको गुणस्तरका आधारमा फरक फरक मुल्य हुने गरेको पशुपतिनाथ स्थित मोक्ष रुद्राक्ष भण्डारका व्यापारीले बताए। सामान्यतया ग्राहकको रुचिमा परेका रुद्राक्षका निश्चित फिचरहरु व्यापारीहरुले मापदण्ड बनाएको उनले बताए।

उनका अनुसार २४ मिलिमिटर भन्दा माथी गोलाई, थेप्चो आकार, चिल्लो, बुट्टे र नरम रुद्राक्षहरु गुणस्तरीय रुद्राक्षमध्य पर्ने गरेका छन्।

रुद्राक्षका नामहरु

आठ मुखेभन्दा माथीका रुद्राक्षहरुलाई मुग्दार भनिन्छ।

जोडिएका दुईवटा रुद्राक्षहरुलाई गौरीशंकर भनिन्छ।

जोडिएका तीनवटा रुद्राक्षलाई त्रीपाठ भनिन्छ।

सुड निस्किएको रुद्राक्षलाई गणेश भनिन्छ।

एउटा रुद्राक्षमा जोडिएर बसेको एकमुखे रुद्राक्षलाई सभार भनिन्छ।

बाकि पढ्नुहोस्☛

नाकाबन्दी खुलेसँगै अटो बजारमा चहलपहल, नयाँ मोडलका मोटरसाइकल आउँदै, कसले के ल्याउँदै छ?

काठमाडौं। भारतको नाकाबन्दी खुलेपछि बजारमा नयाँ सवारी साधान भित्रन थालेका छन्। विभिन्न कम्पनीका नेपालस्थित आधिकारिक विक्रेताहरुले नयाँ नयाँ सवारी साधान भित्र्याउन थालेका हुन्।   बजारमा नयाँ सवारी साधन भित्रिएसँगै असोजदेखि थला परेको अटो बजारमा चहल पहल पनि देखिन थालेको छ। नाकाबन्दी खुलेसँगी ती कम्पनीहरुले नयाँ मोडल पनि सार्वजनिक गर्न थालेका हुन्।

बजाज

बजाजले एभेन्जरको नयाँ मोटरसाइकल नेपाली बजारमा सार्वजनिक गर्ने तयारी गरेको छ। अबको एक महिनापछि सार्वजनिक हुने मोटरसाइकल दुईवटा भर्सनका स्ट्रिट र क्रुजमा उपलब्ध हुने कम्पनीले जानकारी दिएको छ। स्ट्रिट भर्सनका बाइकहरु दुईवटा भेरियन्ट स्ट्रिट १५० सिसी र स्ट्रिट २२० सिसीमा उपलब्ध हुनेछन्।

स्ट्रिट बाइकमा डिटिएस आइको एयर कुल्ड इञ्जिन रहेको छ। यसले नौहजार आरपिएममा १४.५४ पिएसको अत्याधिक पावर दिन्छ भने ६५ सय आरपिएएममा १२५ एनएमको टर्क पैदा गर्ने कम्पनीले जानकारी दिएको छ।   एभेन्जरको अर्को स्ट्रिट भर्सनको अर्को भेरियन्टको मोटरसाइकलमा दुईसय २० सिसिको डिटिएस आइको आयल कुल्ड इञ्जिन रहेको छ। यसले ८४ सय आरपिएममा १९.०३ पिएसको अत्याधिक पावर दिन्छ भने सातहजार आरपिएएममा १७५ एनएमको टर्क पैदा गर्ने कम्पनीले जानकारी दिएको छ।

बजाजको क्रुज २२० मा दुईसय २० सिसिको डिटिएस आइको आयल कुल्ड इन्जिन रहेको छ। यसले ८४ सय आरपिएममा १९.०३ पिएसको अत्याधिक पावर दिन्छ भने सातहजार आरपिएएममा १७५ एनएमको टर्क पैदा गर्ने कम्पनीले जानकारी दिएको छ।

हिरो 

हिरो मोटर्सले आउँदो मार्च महिनामा ड्युएट भर्सनको स्कुटर नेपाली बजारमा ल्याउने तयारी गरेको छ। ड्युएट स्कुटरमा ११०.९ सिसिको ४ स्ट्रोक सिगंल सिलिन्डरको ओएचसि इन्जिन प्रयोग भएको छ। यस स्कुटरले आठ हजार आरपिएममा ८.३१ बिएचपीको अत्याधिक पावर दिन्छ भने ६५ सय आरपिएएममा ८.३० एनएमको अत्याधिक टर्क पैदा गर्ने कम्पनीले जानकारी दिएको छ।  

यसको लम्बाइ १८३० मिलिमिटर, चौडाइ ७२६ मिलिमिटर र उचाइ ११३९ मिलिमिटर रहेको छ। यसको ग्राउण्ड क्लियरेन्स एक सय ५५ मिलिमिटर र ह्विल बेस १२४५ मिलिमिटर रहेको छ। यसको तौल एक सय १६ किलोग्राम रहेको कम्पनीले जानकारी दिएको छ।   

होन्डा 

होन्डा मोटर्सले यसको उत्पादन एमएसएक्स १२५ मोटरसाइकल नेपाली बजारमा उपलब्ध छ। यसलाई करिब एक महिना अगाडि कम्पनीले नेपाली बजारमा सार्वजनिक गरेको थियो। एकसय २५ सिसिको एयर कुल्ड २ भल्भ सिंगल सिलिन्डर इञ्जिन रहेको यस मोटरसाइकलको मूल्य पाँचलाख ९९ हजार रुपैयाँ रहेको छ।

यसको अगाडीको ब्रेक हाड्रलिक ड्युअल पिस्टन ब्रेक क्यालिपर सहित दुईसय २० एमएम डिस्क छ भने पछाडिको ब्रेक हाड्रलिक सिगंल पिस्टन ब्रेक क्यालिपर सहित एकसय ९० एमएम डिस्क रहेको कम्पनीले जानकारी दिएको छ।   

यसको लम्बाइ १७६० मिलिमिटर, चौडाइ ७५५ मिलिमिटर र उचाइ १०१० मिलिमिटर रहेको छ। यसको ग्राउण्ड क्लियरेन्स एक सय ६० मिलिमिटर र ह्विल बेस १२०० मिलिमिटर रहेको छ। 

सुजुकी 

सुजुकीले यसको उत्पादन जिक्सर एसएफ विथ एफआइ नेपाली बजारमा ल्याउने तयारीमा छ। यो बाइक मोटो जिपी कलरमा मात्र उपलब्ध छ। यसको अगाडीको ब्रेक २४० मिलिमिटरको डिस्क छ । यसमा इलेक्ट्रोनिक फ्यूल इन्जेक्सन रहेको छ।  

यस मोटरसाइकलमा १५५ सिसिको पेट्रोल इञ्जिन रहेको छ। यसमा रहेको इञ्जिनले कतिसम्मको पावर र टर्क दिन्छ भन्ने बारे सुजुकीले स्पष्ट जानकारी भने दिएको छैन। 

बाकि पढ्नुहोस्☛

Standing In Between Indian and Nepali Paints

Berger paints which have entered India on 1923 have established itself in the market pinning the slogan "Innovation, customer-focus, contemporary and responsible products." Berger paints which originally is a British company dated to 1760 is probably the oldest paint company. The company further claims on its website that it's driving forces reflect the very spirit of its founder Lewis Berger - who laid the foundations of brand Berger in mid 18th Century. Now, Berger Paints India Limited is the second largest paint company with a consistent track record of being one of the fastest growing paint companies, quarter on quarter, for the past few years. Apart from India Berger Paints also is a well established name and product in Nepali market too.

With an view to tackle the Indian products in Nepali market Pashupati Paints, claimed to be one of the pioneering paints manufacturing company in Nepal. Within a short period of time, from 1984 to this day it has emerged as a benchmark for the paint industry in Nepal. It has a prestigious name in paints and is the first unit to get N.S. (Nepal Standard) mark in Nepal. Pashupati Paints now is manufacturing a wide range of Decorative and Industrial Paints such as Exterior and Interior Emulsion Paints, Enamel Paints, Acrylic Distempers, Texture Paints (Exterior and Interior), Epoxy Paints, Road Marking Paints, Varnish, and so on.

Advertisement technique used :

Berger Paints: 

                  Founded in Britain and expanding its web of market, Berger paints indeed has used aggressive advertisement techniques. 

Celebrity use: It has appointed Bollywood's seductive and most popular actress Katrina Kaif as its brand ambassador.

Use of aggressive slogan: The company has launched a new paint product named Berger Silk with a slogan "Duniya Dekhegi Jab Silk Se Saje Jindagi" where the actress is standing in-front of the wall which is claimed to be painted with the Berger silk paint.

Color Match: Upon going to the minute observation and study of the advertisement it primarily has focused on two different colors i.e. Purple and Dark blue. The actress is wearing the dress, dark blue in color and the wall is painted with purple. 

Apart from the aggressive print technique Berger paints have used a unique technique to lure customers in its website entitled Seventh Sense of Color Technique which is defined by a short sentence;

"Seventh sense of color technique" as stated by Berger Paints

Sight: Witness the spectacles of colors

Smell: inhale the freshness of life through colors

Hear: If you listen hard enough, color has its own symphony

Taste: Savor the rich, vibrant hues

Touch: Feel the textures of life, reflected in color

Intuition: Allow colors to complement your inner sensory flow

Imagination: Blend these six senses to create the greatest senses of all- IMAGINATION

Pashupati Paints:

            Pashupati Paints one of the most popular and widely used paint products of Nepal is competing with other national as well as international paints in Nepali market. The company claims that it is using R&D (research and Development) method while manufacturing the product which is termed to be of high quality. In order to compete itself and stand one of the best in the market Pashupati Paints started its own database system in 2004 with the brand name COLOR BAZAAR. It has been providing 1 thousand 1 hundred and 24 colors. For the service of the customers it also have launched apps on android devices through the help of which the people can buy the colors by matching it in their phone. Though it is a Nepali company it have hired Indian experts for the research, paint formulation and production tasks. Along with that it also gets technical support from PUM, Netherland and is producing 8,000 MT paints per annum.

Celebrities as brand ambassador: Pahupati Paints have appointed Miss Nepal 20__ Shristi Shrestha as it brand promoter. As Pashupati Paints is manufactured in Nepal it has appointed Nepali celebrity as the promoter targeting sentiment of Nepalese.

Slogans: Pashupati Paints has the slogan "Khusi ka Rang Haru" meaning the colors of Happiness and Joys. It directly targets the people's attention to seek the happiness and joys. The slogan somewhat makes the people convincing about the quality of the product.

Eco- Friendly: Pashupati Paints claims itself to be "lead free" meaning eco friendly. Consumers or people who are aware about the health are attracted by its claim and there might be sporadic boost in the paints sale.

Technology Updated/ conscious: Pashupati Paints is technology conscious as it is providing apps in android phones which enables the customer to select the color of the paint and match the combination before giving the order.

Conclusion:

            From the above discussions and contrast between the two distinct paint manufacturing companies we can draw the following conclusions:

1. Both the companies are in attempt to convince the users/ general people through the means of celebrities where the Berger Paints has appointed Katrina Kaif and Pashupati Paints has appointed Miss Nepal Shristi Shrestha as brand ambassador,

2. Talking about the impact or the influence of the celebrities thus used Berger Paints is assumed to draw more attention and assure the people regarding quality of the product. As Katrina Kaif is the brand ambassador of the paint she has more fans and is regarded supreme as she is Bollywood's actress in comparison to Shristi Shrestha, Former Miss Nepal.

3. Pashupati and Berger Paints has made an excellent attempt to attract the people with more convincing and attention grabbing slogans. When we talk separately the concept of 7th Sense of color seems to be more convincing and impressive than Pashupati Paints.

4. While talking about the influence of the Pashupati Paints it have more market in Nepal as it is one of the Nepali product and health conscious people are attracted by its claim to be lead free.

बाकि पढ्नुहोस्☛